Kırık Sonrası Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Kırık Tedavisi

Kırık tedavisi ortopedi ve travmatolojinin gerçekleştirdiği bir tedavidir. Kırık seviyesine göre ameliyat veya alçıya alma operasyonları uzman doktorlar tarafından karar verilen tedavi süreçleridir. Kırık tedavisi sonrasında uzun süre hareketsizliğe bağlı kas erimesi, kireçlenme, eklem tutulması, ödem toplama gibi sorunlar oluşabilmektedir. Dolayısıyla bu sorunların çözülebilmesi ve hastanın kırık bölgeyi eski sağlığında kullanabilmesi açısından fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci başlatılır. Fizik tedavi süreci yaşlı ve engelli hastalar ya da hareket etmeyi engelleyecek boyutta kazalar sonucunda evde fizik tedavi şeklinde uygulanabilir. Evde fizik tedavihizmetleri alanında uzman özel fizyoterapistler tarafından verilmelidir. Bu, kırık tedavisinin ve bölgesel iyileşmenin daha hızlı sonuçlanmasını sağlar.

Kırık İyileşme Süreci

Kemik dokusu, özellikle genç yaştaki hastalarda kolaylıkla iyileşme eğilimi gösterirken; nispeten daha yaşlı hastalarda daha uzun sürebilmektedir.  Kendini onarabilen bir doku olan kemik dokusu, eğer doğru operasyon ile müdahale edilmişse ve doğru tedavi süreci başlatılmışsa, aynı işlevi tekrar yerine getirebilecek sağlamlıkta yeniden kaynayabilmektedir. Kaynama sürecinde kırık bölgesi 3 farklı dönem geçirir. İlk 1 hafta, sürecin doğru ilerlemesi ve yeni bir sağlık sorununa yol açmaması için oldukça kritiktir. İnflamuar dönem olarak adlandırılan 1-2 haftalık dönemde iltihaba dayalı sorunların görülme olasılığı yüksektir. 2 hafta sonrasında 3 aya kadar tamir dönemi gelişir ve bu dönemde kemik dokusu, bağlar ve kıkırdak yapıları iyileşmeye başlar. Yanlış kaynamaların büyük çoğunluğu bu dönemde gerçekleşir. Kallus adı verilen iyileşme dokusu da bu dönemde oluşmaya başlar. Bu dönem hastaların kemik dokusuna oldukça hassas davranması gereken bir dönemdir. 2 -3 ay sonrasında yeniden şekillenme dönemi bağlar ve kemik dokusu dâhil diğer kas ve dokularda sağlamlığa yeniden kavuşup işe yarar hâle gelirler.

Kırık Sonrası Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Neden Gereklidir?

Kırık sonrasında, kırık gerçekleşen bölgede ödemden kaynaklı hareket zorlukları, uzun süre sabit kalan kaslarda kas erimesi veya kas tutulmaları, eklemlerde kireçlenmeler ve tutulmalar söz konusu olabiliyor. Bu gibi durumlarda, alçı çıkıp, kallusoluşma süreci tamamlandığında ve hatta kırık halen alçı halindeyken hareket ettirmede zorlanma seviyesine göre özel fizyoterapist yardımı alınmalıdır. Kırık iyileşme sürecinde kireçlenme ve kaslarda güçsüzlüğün önüne geçilebilmesi için fizyoterapi oldukça önemlidir. Uzun süreli veya kalıcı hasar olmaması adına fizyoterapi, kişinin hareket kısıtlılıklarını giderici bir program belirler. Bu programa sadık kalınarak tüm eklem, kas ve kemik sorunları tamamen düzeltilebilir ve hasta fizyolojik fonksiyonlarını tamamen yahut büyük operasyonlarda kısmî olarak kullanabilir hale gelir.

Evde Fizik Tedavi ve Özel Fizyoterapist

Çok yaşlı bireylerde gerçekleşen kırık vakalarında, ağır kazalar sonucu vücudun birçok yerinde oluşan kırıklarda ve yaralanmalarda hastalar fizik tedavi merkezlerine veya hastanelere gitmekte zorlanabiliyor. Ayrıca fiziksel engelli bireylerin fizik tedavi merkezlerine ve hastanelere ulaşımında zorluklar yaşanabiliyor. Bu gibi hastalar için fizik tedavi merkezleri, bakım sağlamak ve özel fizyoterapist tarafındandüzenli fizyoterapi uygulamak için evde fizik tedavihizmetleri vermektedir.  Fizik tedavi, kırığın son evrelerinde, kırık bölgenin üzerine çok yüklenmemek şartıyla, bel altı kırıklarda koltuk değneğinden yardım alarak gerçekleştirilmelidir. Fizik tedavi sürecinde gerekli olan yürüme direkleri, bastonlar, yürüteçler, el ve omuz gibi bölgeler için kullanılacak olan protez materyalleri ve egzersiz araçları, talep edildiği durumda evde hizmet veren fizik tedavi merkezleri ve özel fizyoterapistler tarafından temin edilebilir. Özel fizyoterapist her hasta için gerekli olan egzersiz pusulasını oluşturur ve kırığın üzerine çok baskı yapılmadan hareket etmesini sağlayacak, doğru noktaları harekete geçirecek tedaviyi takip eder. Tedavinin gelişimi ve sonuçlandırılma süresi tamamen kırık bölgede gelişen iyileşme durumuna ve hastanın kırık bölgeyi kullanımındaki zorlanma seviyesine göre değişiklik gösterir. Genellikle tam sonuç alınabilmesi için uzun süreli fizik tedavi önerilmektedir ve sıklığı da kırık bölgesinde oluşan sorunun boyutuna bağlı olarak fizyoterapist tarafından belirlenir.